Spring direct naar de hoofdnavigatie of de inhoud

Op het eiland Hokkaido hebben Japanse waterexperts de afgelopen periode veel van hun Nederlandse collega’s geleerd over een integrale aanpak voor het omgaan met de gevolgen van klimaatverandering en overstromingsrisico’s. Deze zomer is het project klaar, ondanks enige vertraging door de coronacrisis. En er is zicht op meer: verdieping van de samenwerking op Hokkaido en een uitbreiding naar Tokio. HKV lijn in water werkt voor het project onder meer samen met Deltares en de TU Delft.

In augustus 2016 werd Hokkaido binnen zeer korte tijd getroffen door vier tyfonen met rampzalige gevolgen. “Door klimaatverandering worden de problemen in de toekomst alleen maar groter”, zegt Bas Kolen van HKV. “Maar welke keuzes maak je in de strijd tegen het water? Stop je al je geld in de bescherming van een grote stad omdat daar de meeste economische waarde zit, en laat je de boeren op het platteland onbeschermd? Kortom, hoe kom je tot een integrale risicoanalyse?”

"Door Partners voor Water konden we concreet aan de slag en kunnen we volgende stappen zetten in de ontwikkeling van onze relatie met Japan."

Nederlandse benadering in Japanse context

Het project in Hokkaido maakt een vertaalslag van de Nederlandse benadering en methodiek naar de Japanse situatie. Kolen: “Japan is een heel ander land dan Nederland met bijvoorbeeld een veel strikter onderscheid tussen stedelijk en landelijk gebied. Daarnaast kent Japan veel meer soorten waterdreigingen dan Nederland: extreme regenval als gevolg van tyfonen, aardbevingen en tsunami’s. Bij flash floods vanuit de bergen ligt het water binnen een dag in de stad. Het systeem is veel kwetsbaarder en het beschermingsniveau is veel lager.”

De integrale benadering die kenmerkend is voor Nederland, biedt volgens Kolen een belangrijke meerwaarde. “Maar het gaat ook om het maken van keuzes en het knopen doorhakken. Japan is zeer hiërarchisch georganiseerd, met veel strakke richtlijnen en duidelijke afspraken over hoe het watersysteem wordt ontworpen. Als de omstandigheden veranderen, zoals door klimaatverandering, dan levert dat een worsteling op. Onze samenwerking stelt ze in staat om de gewenste vernieuwingen ook te agenderen bij beleidsmakers. Die zijn daar trouwens ook zeer in geïnteresseerd.”

Leren van Japan

De Nederlandse experts leren zelf ook veel in Japan. Kolen: “Enerzijds beschikt Japan ook over hoogwaardige expertise waarmee we onze wijze van benaderen kunnen verbeteren. Anderzijds omdat het land veel meer ervaring heeft met rampen, en met de manier waarop mensen reageren op maatregelen van de overheid. Heel interessant voor het verbeteren van slachtofferschattingen is het onderscheid in evacuatieplannen en evacuatiegedrag bij orkanen en tsunami’s. Juist bij orkanen zien we dat de bereidheid om het bedreigde gebied te verlaten laag is. Belangrijke vraag is dan: hoe zorg je dat mensen een goed beeld hebben van de dreiging en ook juist handelen? Dat zijn waardevolle inzichten, die we naar de Nederlandse context kunnen vertalen en die we bovendien internationaal in ons aanbod kunnen opnemen.”

Nederlands model wordt breder toepasbaar

Fernanda van der Velde, projectadviseur van Partners voor Water is dat volmondig met Kolen eens: “Het model is nog niet eerder buiten Nederland toegepast. Door specifieke Japanse aspecten mee te nemen wordt de Nederlandse benadering completer. Daarmee wordt het model ook bruikbaar voor andere regio’s van Japan en Zuid-Oost Azië.”

Project als stap in ontwikkeling relatie met Japan

Het project werd mede mogelijk gemaakt door Partners voor Water en de Japanse overheid. Bas Kolen: “Door Partners voor Water konden we concreet aan de slag en kunnen we volgende stappen zetten in de ontwikkeling van onze relatie met Japan. Ook de betrokkenheid van Nederlandse water-beleidsmakers in combinatie met de (wetenschappelijke) publicaties heeft veel bijgedragen

Zicht op dubbel vervolg

Er is een dubbele kans op een vervolg. Hokkaido wil graag nog verder de diepte in, door meer componenten aan de risico analyse toe te voegen en verder te kijken naar de implementatie in beleid. Kolen: “Ook willen we komen tot een studentenuitwisseling tussen de universiteiten van Delft en Hokkaido. Doel is een roadmap met activiteiten in de komende twee jaar. Dat is ook een natuurlijke manier om het met elkaar over nieuwe samenwerkingsmogelijkheden te hebben en kennis uit te blijven wisselen.”

Minstens zo interessant is de belangstelling vanuit Tokio om ook daar aan de slag te gaan. Slimme timing is volgens Kolen essentieel: “Je moet zorgen dat de juiste mensen op het juiste moment aan tafel zitten en dat ze zich daar allemaal comfortabel bij voelen. Dat moeten we zorgvuldig voorbereiden.” De Nederlandse Ambassade heeft hiervoor al een seminar georganiseerd.

Dit verhaal is een update van een eerder artikel over dit Partners voor Water project, zie hier.